Gravius te Grouw/Idaarderadeel

[nico van der woude]

Watze Sents Gravius /Valerius Vincenti Gravius, procureur-fiscaal (1649) en secretaris van Idaarderadeel, tr. Grietje Jans.

De familienaam Gravius komt vermoedelijk voort uit een verlatinisering van Grouw. Daar is al rond 1500 ene Idzardus Gravius pastoor. Bekend is dat hij nageslacht heeft. Later in de 16e eeuw wordt te Grouw een Jan Oenes Gravius vermeld, hij had een zoon, Hieronymus Gravius, die op zijn beurt weer twee zonen had: Ambrosius, tr. Anna Bauma (1580 te Kollum) en Isbrandus .

Watze heeft mogelijk een broer, Oene Vincenty Gravius, notaris te Leeuwarden, (o)tr. Leeuwarden 16-4/1-5-1636 Trijntje Lieuwes, van Leeuwarden. Een Oene Gravius is van 1671-1674 lid van de magistraat van Leeuwarden. Een Oene Martens Gravius, van Grouw wordt in 1628 burger te Leeuwarden.
Watze komt uiteraard vanwege zijn functie met regelmaat voor in de rechterlijke archieven van Idaarderadeel. Hij komt dus ook voor in de geklapperde proclamatieboeken .
Op 27-5-1650 verklaart Willem Douwes, woonachtig te Grouw, 200 cg. schuldig te zijn aan Watze, namens Pieter Gerrits te Harlingen.
Op 10-9-1649 (nr. 131b) is hij als fiscaal van Idaarderadeel verkoper als curator over de geabandonneerde boedel van een huis te Grouw. Op 4-8-1651 (nummer 166a) als procureur-fiscaal van Idaarderadeel, bij nummer 167a idem, bij nummer 171a, op 22-9-1651 idem. In 1654 is hij dan secretaris: op 22-5-1654 (nummer 206c) is hij dan namelijk met Sytse Gravius, executeur te Grouw, koper van Wartena stem 29.
Op 17-3-1662 (nummer 355b) kopen secretaris Watse Gravius en zijn vrouw Grietje Jans een halve zate te Grouw (stem 39) van kapitein Dirk van Wygara.
Op 13-4-1668 (nummer 484b) is sprake van Grietje Jans, de weduwe van secretaris Gravius. Zij protesteert met de erfgenamen tegen een buurman, vanwege een ‘houten lootske’, waarvan de afwatering terechtkomt op hun ‘hiem’. Er is sprake van een koop d.d. 8-10-1661.
Op 1-2-1669 (nummer 520a) leeft Grietje nog. Zij is in ieder geval overleden voor 27-2-1699 (nummer 739a). Dan koopt Minse Jans een dwarshuis c.a. op het zuidereind van Grouw van de erfgenamen. Dat zijn: Hitje Gravius en haar man Pieter van Asperen; Dieuwke Gravius, die de bewoner van het huis is; Jouck Gravius en haar man Claes Jansen, mr. bakker te Leeuwarden; Bauck Gravius en haar man Jan Asperen, ontvager te Tzummarum, allen voor 1/5e part en Buwe Saeckes, man van de overleden Antie Gravius (twee kinderen) voor 1/10e deel en Ytje Douwes, getrouwd aan Hendrik Oedses, voor 1/20e deel en Maaike Douwes, eveneens voor 1/20e deel.
Uit dit huwelijk (volgorde niet duidelijk):
Hitje Watzes Gravius, tr. Pyter van Asperen (kinderen: Sent, Sybren, Jan, Trijntje, Watze, Teunis Pyters van Asperen).
Dieucke Watzes Gravius, tr. Grouw 11-9-1664 Wabe Rienx.
Antie Watzes Gravius, tr. Grouw 21-2-1669 Douwe Eelkes, tr. (2) Buwe Saeckes.
Jouck Watzes Gravius, tr. Grouw 10-5-1674 Claas Jans.
Bauck Watzes Gravius (= 11698).

Veel informatie. De vraag ligt voor de hand: wie weet meer over de voorouders van Watze Sents Gravius /Valerius Vincenti Gravius en Grietje Jans?

[jacqueline]

Hallo Nico,
Heb je dit echtpaar al eens bekeken?

Leeuwarden, huwelijken 1615
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 3 september 1615
Man : Sent Henrix
Vrouw : Antie Waetzes
Trouwregister Hervormde gemeente Leeuwarden 1609-1617
Inventarisnr.: 970

Leeuwarden, huwelijken 1615
Vermelding: Ondertrouw op 5 augustus 1615
Man : Sent Henrix
Vrouw : Antie Waetzes
Opmerking : beide zijn geboren te Leeuwarden
Trouwregister Gerecht Leeuwarden 1615-1618
Inventarisnr.: 896

en deze doop:

Leeuwarden, dopen, doopjaar 1647
Dopeling: Sent
Gedoopt op 2 mei 1647 in Leeuwarden
Zoon van Oene Gravius en niet genoemde moeder
Herv. gem. Leeuwarden, doop 1643-1653
Inventarisnr. : DTB 930

groet, Jacqueline

[jacqueline]

Hallo Nico,

Dat echtpaar leek me vanmiddag wel wat, maar ik heb nu nog verder digitaal gezocht, en iets heel anders gevonden. Van het een kwam het ander, ik heb geprobeerd om het nog enigszins overzichtelijk te houden, hoop dat het gelukt is, en dat je er iets mee kunt!

Deze link geeft een afstamming van Watze Sents Gravius /Valerius Vincenti Gravius; ik weet natuurlijk niet of dit zo klopt, maar wat ik zoal heb gevonden sluit er wel bij aan:

http://gw0.geneanet.org/index.php3?b=be ... RAVIUS;t=A

Gerardus GRAVIUS /1465 & Geertthie ??
Oene Gertsesz GRAVIUS ca 1480 & Teeth ??
Johan Oenes GRAVIUS ca 1510 & Riem van HOYTEMA
Marten Jans GRAVIUS & ? ?
Sent Martens GRAVIUS ca 1586 & Hittie ??
Valerius Vincenty (Watze Cents) GRAVIUS ca 1615-/1668 & Grietje Jans
Hiltje Watzes GRAVIUS ca 1640-ca 1718 &1661 Petrus van ASPEREN ca 1634-1724

http://www.simonwierstra.nl/hoytema.htm

Riem Hoytesdr van Hoytema. Riem was gehuwd (1) met Jan Gravius. Ontvanger van Wymbritseradeel (1604,1626).

Veel vermeldingen Gravius in de Quaclappen van het Hof van Friesland o.a. uit 1561: Mr. Jeronimus en Mr. Hoyte Gravius zijn erfgenaam van Rieme Hoytes.
Van http://www.genealogie-kaempff.nl/94-1-K ... -Vries.htm:

HILLE RYTHAMER testeert 2-5-1578, tr.1e Jeronimus Gravius J.U.D., , advocaat Hof van Friesland, volmacht ten Landsdage, overl.voor , 20-12-1563 , (zie Gen.Jierb.1969 blz.35)

http://home.wanadoo.nl/m.bourgonjen/Pos ... tm1577.htm

Jan Post, Naamlijst van advocaten Friesland 1527-1577
HOF 16697 (YY 11) 1577-1578
27. Dno Jeronimus Gravius -66

HOF 16692 (YY 6) 1559-1565
198. Dns Hoyte Gravius -394

van http://www.friesarchiefnet.nl/index.php ... xes&id=825

1572 juli 15

Cunerus Petri, bisschop van Leeuwarden, beveelt aan de decaan Hoythius Gravius, teneinde Siboldus Tjallingi in het feitelijke bezit en genot der vruchten van de prebende van de Heilige Maagd in de Workumer kerk te stellen, dat degenen, die daartegen bezwaar maken, dit zijn o.a. de kerkmeesters aldaar, opgeroepen worden om op de 21ste juli om tien uur voor hem (te Leeuwarden) te verschijnen en alsdan Siboldus en zijn advocaat voor eis te horen concluderen, Leovardi(a)e, die 15 julii.

Afschrift (inv.nr. 9), gewaarmerkt door H. Gravius,
in dorso: 1572 Worckum.

Verder her en der personen Martens Gravius gevonden:

Burgerboeken Leeuwarden via website HCL:

M226, p. 239 1628/00/00 Oene Martens Gravius
Geboorteplaats: Grouw

In Friezen uit vroeger eeuwen

[3905] 1677 5 aug st de erntfeste Oene Gravius in leven …voegt binnen Leeuwarden aet 68

Via http://www.archieven.nl/pls/m/zk2.zoek_specifiek?

Doedtke Emesdr en Watze Hendrixz, hopman, echtelieden binnen Leuwarden. 1631 Julij 3. Schuldvordering (f 300,-) tersaecke te vorderen verschotene penningen, te vorderen van Jeronimus Martensz Gravius, burger, en Tiedt Evertsdr, echtelieden binnen Leuwarden.
Aktenummer gg026-134
Datum akte 1632-10-05
Soort bron Hypotheekboeken

Burgerboeken Leeuwarden via website HCL:

M226, p. 193 1596/00/00 Jan Martens Gravius
Geboorteplaats: Grouw

Uit het boek De wakende leeu der Nederlanden Door Johan van den Sande (Arnhem, 28 juni 1568 - Leeuwarden, 17 november 1638), via via
http://books.google.nl

Blz 317 Tot Zneek is ’t huys,van Jan Martens Gravius, Ontfanger van Wimbritzeradeel, … uytgeplondert van ’t gespuys,…

Vanhttp://www.simonwierstra.nl/hoytema.htm

Berber van Hoytema, overleden 20 mrt 1639/22 nov 1650.
HvF 16792 d.d.19-5-1638 en 20-3-1639:voor haar kleinkinderen moet een curator komen,omdat haar zoon Tiete gevangen zit in Haarlem.
In 1640 heeft zij bezit te Oppenhuizen,Uitwellingerga,Hommerts,Woudsend,Indyck en Heeg.
HvF 16793 d.d.22-11-1650: Barbara van Hoytema,moeder van Titus,is overleden.
Berber was gehuwd met Jan Martens Gravius, overleden v 19 mei 1638.
Ontvanger van Wymbritseradeel.Zie ook GJB 2003-36.

http://home.wanadoo.nl/m.bourgonjen/EHV ... lender.htm

Kerkkalender van overleden Friese edelen e.a. 1409-1634
door Ernst Harinxma van Donia, 1606/1613 - 1634

Int mits van Nov. 1630 wasser in Wymbritseradeel tusschen den heeren Gravius, mede Gedeputeerde Staet van Frieslandt, ende d'ingesetenen groete moeite ende questie om d'ontfang, alsoe dat die heeren Gedeputeerden ende die heeren van den Hoeve die provisie wilden ter executie stellen met soldaeten, eenige ingesetenen ende dorpen haer daertegens setteden; ende drye vyer soldaeten doetsloegen ende ...[?] wedersijts gequest worden, doch eyntlijcken door tusschenspreeken van den heeren raetsheeren Sande ende Saeckema die saecke gecomponeert.

In Friezen uit vroeger eeuwen

[2697] … Johan Martens Gravius …1615…

http://home.wanadoo.nl/mpaginae/BrvnSae ... sframe.htm

[Franeker, dinsdag] 5 november 1644. - Bewijs van ontvangst door Verhel voor de weduwe van Martinus Gravius, zijn zwager, betreffende de erfenis van de laatste. (Codex Saeckma no. 214).

Bekenne ick ondergeschreven Dr. Arnoldus Verhell professor philos. Binnen Franeker als man ende voogd over Riemcke Gravius, mijn echte huysvrouwe, als erfgenaemen van wijlen Johan Martens Gravius haer vader, ontfangen te hebben uut handen van Geescke Rijx van Os, weduwe van wijlen de here Martinus Gravius mijn schoonbroeder, als moeder ende wettelijcke voorstanderse van hare drie onmondige kinderen bij mijn welgedachte schoonbroeder in echte getogen,als mede van wegen Dr. Jacobus van Marssum als man ende voogd over Anna van Marssum sijn echte huysvrouwe, alle als erfgenamen van mijn voornoemde
schoonbroeder de summa van honderttwaelf goudguldens seventhien stuyvers ses penningen capitael in een, ende achtien gelijcke guldens vijfthien stuyvers [p. 331] in een twede parthije van interessen van voorschreven summa tot dato deses vervallen, welcke schult mij in voorschreven qualiteyt competeert volgens de scheydinge ende assignatie voor den here Nauta als commissaris gevallen den 3 Januarii 1642, bedanckende de welgedachte weduwe in voorschreven qualiteyt
goeder weldade passere desen voor quitantie oirconde mijn handt den 5en
Novemb. 1644.
A. Verhel.

http://members.home.nl/frits.zandveld/z ... ncanne.htm

Verhel komt in het Stamboek voor op: Hoytema, 1e fragment, aant. 31, en nadere bijzonderheden van hem vindt men opgeteekend bij: Boeles, Friesl. Hoogeschool, dl. II, 1e helft, bladz. 112. Beiden zeggen dat hij 14 Februari 1664 stierf (zie echter het hierna volgende grafschrift) en laatstgenoemde meent, dat zijne ouders waren Hendrik Verhel en Anna Groodvelt en dat hij, voor hij Riemcke Gravius trouwde, was gehuwd geweest met Aukje Ansta.
Riemcke was eene dochter van den ontvanger van Wijmbritzeradeel Jan Martens Gravius en van Barber Tietesdochter van Hoytema.
Onder de wapens van Verhel en Gravius, zijn deze kwartieren geplaatst, allen met de namen er onder:
Verhel Lange
Louwe Weede
de Wijs de Beer
Pijl Bylant
Mag men deze kwartieren vertrouwen, dan moet zijne moeder eene Lange zijn geweest.

Dan nog deze:

Burgerboek Sneek 1632
Legt de eed af: Tite Gravius
Datum: 21 september 1632
Afkomstig van Sneek
Verzameling copie�n van elders berustende stukken
Toegang : 348
Inv. nr.: 6109

en

M226, p. 276 1631/00/00 Regnerus Gravius
Geboorteplaats: Sneek

Leeuwarden, huwelijken 1629
Vermelding: Ondertrouw op 22 mei 1629
Man : Regnerus Gravius
Vrouw : Bauckien Brouwerius afkomstig van Leeuwarden
Opmerking : hij is schrijver
Trouwregister Gerecht Leeuwarden 1623-1630
Inventarisnr.: 898

Leeuwarden, huwelijken 1629
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 14 juni 1629
Man : Regnerus Gravius
Vrouw : Bauckien Brouwerius afkomstig van Leeuwarden
Trouwregister Hervormde gemeente Leeuwarden 1627-1632
Inventarisnr.: 973

http://home.wanadoo.nl/m.bourgonjen/Ber ... grcons.htm

Beroepen en namen in de Groot-Consentboeken
Leeuwarden 1580-1680
Gravius, Eelcke __ Gravius, Regnerus __

http://home.wanadoo.nl/mpaginae/Advocaten/advostrt.htm

ADVOCATEN bij het (Provinciaal Gerechts)HOF VAN FRIESLAND
Chronologische en alfabetische naamlijst 1577-1849

1653 03 16 Dr. Gravius, Nicolaus; canonicus d.w.z. monnik geworden
1663 12 02 Dr. Gravius, Eelco; oudste advocaat; overleden 28 mei 1696
1674 10 13 Dr. Gravius, Regnerus

http://www.dbnl.org/tekst/will077glor01 ... 1_0018.htm

Gloria parendi. Dagboeken van Willem Frederik, stadhouder van Friesland, Groningen en Drenthe, 1643-1649, 1651-1654

Gravius; ammunitiemeester-generaal in het Staatse leger: I 119
Gravius, Marten († 1644); grietman van Het Bildt: II 47, IV 13, V 124
Gravius, Oene († 1646); majoor der burgerwacht te Leeuwarden: IV 12
Gravius, Regnerus; volmacht namens Wymbritseradeel in de Staten van Friesland: I 97, IV
60, V 53, 56, 256, 264, 278, 283, 295, VI 81, VII 74, 149

Via http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_ ... _het_Bildt

Nieuwe Naamlijst van Grietmannen van de vroegste tijden af tot het jaar 1795, door: jhr. mr. H. Baerdt van Sminia, Leeuwarden 1837, blzn. 315-324:
Dr. Martinus Gravius 1639 - 1644

En weer via google books:

de Nieuwe naamlijst van Grietmannen van de vroegste tijden af tot het jaar 1795
1639. Martinus Gravius, doctor in de Regten, was de zoon van Johannes Martinus Gravius,….(enz!)

Dit nog over Isbrant Gravius, van HISGIS:

1640 Grou SC50 Isbrant Gravius eigenaar Clein Mellama schiet 4 floreen 4 s

Groet, Jacqueline

[nico van der woude]

Hallo Jacqueline,

Dat was een prettige surprise! Je hebt er wel heel veel tijd en moeite ingestoken: van harte bedankt daarvoor. Ik heb er in Tresoar toch aardig wat onderzoek inzitten. Daarbij zijn de diverse vermeldingen rond de familie Gravius me natuurlijk wel opgevallen, maar dat de stamreeks van Watze zomaar op internet stond ..
Nu is er in ieder geval een duidelijk uitgangspunt. Goed, in ieder geval stof tot controle en tot verder onderzoek: ik weet wat me te doen staat. Nogmaals dank voor je gegevens!

Vr. gr.,

Nico

[G.J.M. Derks]

Beste Nico en andere geïnteresseerden in de familie Gravius,

Binnen dit topic is eerder verwezen naar onderstaande stamreeks:
Gerardus GRAVIUS /1465 & Geertthie ??
Oene Gertsesz GRAVIUS ca 1480 & Teeth ??
Johan Oenes GRAVIUS ca 1510 & Riem van HOYTEMA
Marten Jans GRAVIUS & ? ?
Sent Martens GRAVIUS ca 1586 & Hittie ??
Valerius Vincenty (Watze Cents) GRAVIUS ca 1615-/1668 & Grietje Jans
Hiltje Watzes GRAVIUS ca 1640-ca 1718 &1661 Petrus van ASPEREN ca 1634-1724

Ik ben benieuwd of er inmiddels harde bewijzen in originele bronnen zijn gevonden voor de juistheid van deze reeks.

Op het internet is over Vincent / Sent MARTENS Gravius weinig of niets te vinden. Anderen gaan overigens uit van een reeks die loopt via een Vincent / Sent OENES Gravius. Wat is nu juist?

Wie kan mij verder helpen?