Haebeltje Wigles

[Litsehimmel]

Yup!!

LH

[jacqueline]

hallo!

Moet Jacqueline even verbeteren

Ja, dat slaat ook nergens op; een huwelijk in 1733 en dan hij was al eerder getrouwd in 1750. Er zal op het middernachtelijk uur wel iets zijn misgegaan met knippen en plakken!
(Enne, ik ben sowieso blij met een reactie op mijn antwoord.)
Ik ga nu eens even alle informatie lezen die er vanmiddag is bijgekomen, dat is niet mis!


groetjes, Jacqueline

[jacqueline]

En er zijn vast ook gegevens in de kerkvoogdijboeken van Blija (ik moet nog bekijken of die bestaan en waar ze bewaard worden).

Er staat wel e.e.a. op http://altijdstrijdvaardig.nl/

Blija
Kerkvoogdij
Invt. nr. 20 Kerkvoogdij-rekeningboek-1716-1764
Invt. nr. 21 Grafboek van Blija 1804
Invt. nr. 22 Losse stukken van de kerkvoogdij 1709-1918

dan w.b.

Op 20 mei 1801 was ze weer aan het bedelen, voor zichzelf en haar drie kinderen

ze kreeg in ieder geval nog 1 kind

Leeuwarden overlijden/begraven 1795
Begraven: een kind van Hebbeltje Wigles
Datum : 20 mei 1795
Begraven op het Oldehoofsterkerkhof
Opm. : NB
Gemeente Leeuwarden, register van begravenen of overledenen 1785-1795
Inventarisnr.: DTB 922

Via allefriezen: zoons van

Ferwerderadeel, huwelijken 1785
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 23 oktober 1785 in Blija
Man : Lykle Wigles afkomstig van Blija
Vrouw : Klara Freedriks afkomstig van Blija
Trouwregister Hervormde gemeente Blija Hogebeintum 1659-1811
Inventarisnr.: DTB 227

getuigen als neven bij de huwelijken van Wigle Lucas de Vries.
Bij het tweede huwelijk worden als zijn grootouders genoemd: Wigle Lykeles en Trijntje Derks.
Ook het overlijden van zijn moeder 20 januari 1811 in het tuchthuis wordt hier vermeld.
Bij het eerste huwelijk getuigt eveneens zijn broer: Pieter Tjipkes Veldman.
In 1822 getuigen nog twee neven van de bruidegom: Sake Tjipkes Heringa 39 jaar, ontvanger van het gemaal te Holwerd en Sijmen Aukes de Jong 50 jaar
Is dit de bedoelde neef Sijmen? Is dan wel ouder dan in de huwelijksakte staat. En hoe is hij een neef van Wigle?

Huwelijksakte Ferwerderadeel, 1818
Man : Symen Aukes de Jong, oud 56 jaar, arbeider, geboren te Lichtaard
Ouders: Auke Symens en Antje Fransens
Vrouw : Antje Wiegers Wiersma, oud 28 jaar, geboren te Wierum, gemeente
Westdongeradeel
Ouders: Wieger Wiegers Wiersma en Marijke Jarigs
Datum : 9 september 1818, akte nr. 38

Overlijdensakte Ferwerderadeel, 1834
Aangiftedatum 31 oktober 1834, blad nr. 27
Siemen Aukes de Jong, overleden 29 oktober 1834, 73 jaar, man
Zoon van Auke Symens en Antje Gerbens
Gehuwd met Antje Wiegers Wiersma

Hier zijn de ouders

Ferwerderadeel, huwelijken 1758
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 10 december 1758 in Lichtaard
Man : Auke Symens afkomstig van Lichtaard
Vrouw : Antie Fransens afkomstig van Lichtaard
Trouwregister Hervormde gemeente Reitsum Genum Lichtaard 1733-1811
Inventarisnr.: DTB 242

(In 1768 dopen ze een Gerben, vandaar ws de verwarring met moeders patroniem, maar de doop van Siemen zie ik nog niet?).

En dan die Sake. Tjipkes nog wel!

Westdongeradeel, dopen, doopjaar 1783
Dopeling: Sake
Gedoopt op 27 april 1783 in Holwerd
Kind van Tjipke Gosses Heeringa, bijzitter en Japke Sakes
Herv. gem. Holwerd, doop 1656-1811
Inventarisnr. : DTB 756

Uit hetzelfde jaar als Wigle zelf (volgens huwelijksakte). Zelfde vraag: hoe is hij een neef?

groetjes, Jacqueline

[Litsehimmel]

Vreemd dat als grootouders Wygle Lykles en Trijntje Derks worden genoemd. Ik kan dat echtpaar nergens vinden! En dan heb ik alle gemeenten doorzocht. Zelf heb ik een hypotetische stamboom in elkaar geflanst a.d.h.v. wat ik wél heb gevonden. Mogelijk is deze dus niet correct, maar ik plemp hem toch even neer. Misschien dat anderen er wat uit kunnen halen.

Parenteel van Dirk Jacobs
1 Dirk Jacobs. Dirk is overleden. Dirk trouwde in 1697 in Hogebeintum met Rinske Lyckles.
Notitie bij het huwelijk van Dirk en Rinske: Ferwerderadeel, huwelijken 1697
Vermelding: Derde proclamatie op 28 februari 1697
Man : Dirck Jacobs
Vrouw : Rinske Lyckles
Opmerking : getrouwd te Hogebeintum.

Kinderen van Dirk en Rinske:
1 Wigle Dirks. Volgt 1.1.
2 Lykele Dirks. Volgt 1.2.
3 [waarschijnlijk] Aukien Dirks. Volgt 1.3.
(Waarschijnlijk ook een Jacob Dirks, maar die heb ik nog niet kunnen vinden.)

1.1 Wigle Dirks, zoon van Dirk Jacobs (zie 1) en Rinske Lyckles. Wigle is overleden.

Notitie bij Wigle: Quotisatiekohieren 1749
Wigle Dirx, Ferwerderadeel
Plaats: Blija
Omschrijving: seer gemeen arbeider
Gezin volw: 3 en kind: 2
Aanslag: 11-13-0
Verhoging: 2
Vermogen:
Bron: Ferwerderadeel, fol. 18

Wigle:
(1) trouwde op 25-01-1733 in Blija met Bauckien Sioerdts.

Notitie bij het huwelijk van Wigle en Bauckien: Ferwerderadeel, huwelijken 1733
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 25 januari 1733
Man : Wigle Dirks afkomstig van Blija
Vrouw : Baukien Sioerds afkomstig van Blija.

Notitie bij Bauckien: Ferwerderadeel, huwelijken 1728
Vermelding: Derde proclamatie op 10 oktober 1728 in Blija
Man : Gerben Pyters afkomstig van Blija
Vrouw : Baukien Sioerds afkomstig van Genum
Opmerking : attestatie naar Genum

Pieter; Gedoopt op 28 juli 1730; Kind van Gerben Pieters en Baukien Sioerds
Gerben; Gedoopt op 23 april 1733; Kind van Gerben Pieters en Baukien Sioerds
Opm.: De vader is al overleden, de moeder was bij de doop reeds hertrouwd.


(2) trouwde op 25-12-1737 in Blija met Janke Sjoerds.

Notitie bij het huwelijk van Wigle en Janke: Ferwerderadeel, huwelijken 1737
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 25 december 1737 in Blija
Man : Wyger Dirks afkomstig van Blija
Vrouw : Janke Sioerds afkomstig van Blija.

(3) trouwde op 12-04-1750 in Blija met Tryntje Oedses/Ynzes.

Notitie bij het huwelijk van Wigle en Tryntje: Ferwerderadeel, huwelijken 1750
Vermelding: Derde proclamatie op 12 april 1750
Man : Wigle Dirks afkomstig van Blija
Vrouw : Tryntje Oedses afkomstig van Marrum
Opmerking : getrouwd te Blya.

Kinderen van Wigle en Janke:
1 Rinske Wigles. Volgt 1.1.1.
2 Sjoerdtje Wigles. Volgt 1.1.2.

Kinderen van Wigle en Tryntje:
3 Lykele Wigles van der Lep [1.1.3], geboren in 1754 in Blija. Lykele is overleden op 15-01-1821 in Blija, 66 of 67 jaar oud.
4 Haebeltje Wigles, geboren in 1755 in Blija. Volgt 1.1.4.

1.1.1 Rinske Wigles, dochter van Wigle Dirks (zie 1.1) en [waarschijnlijk] Janke Sjoerds. Rinske is overleden. Rinske trouwde op 28-06-1761 in Leeuwarden met Lieuwe Oepkes.

Notitie bij het huwelijk van Rinske en Lieuwe: Leeuwarden, huwelijken 1761
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 28 juni 1761
Man : Lieuwe Oepkes afkomstig van Leeuwarden
Vrouw : Rinske Wigles afkomstig van Blija
Opmerking : getrouwd in de Jacobijner kerk.

Kind van Rinske en Lieuwe:
1 Baukje Lieuwes [1.1.1.1], geboren op 02-06-1777. Zij is gedoopt op 18-06-1777 in Leeuwarden. Baukje is overleden.

1.1.2 Sjoerdtje Wigles, dochter van Wigle Dirks (zie 1.1) en [misschien] Janke Sjoerds. Sjoerdtje is overleden.

Notitie bij Sjoerdtje: Hoogstwaarschijnlijk een dochter van Janke Sjoerds, maar niet zeker.Sjoerdtje trouwde op 04-05-1783 in Hogebeintum met Wymmer Alles.
Notitie bij het huwelijk van Sjoerdtje en Wymmer: Ferwerderadeel, huwelijken 1783
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 4 mei 1783 in Hogebeintum
Man : Wymmer Alles afkomstig van Ureterp
Vrouw : Sjoerdtje Wigles afkomstig van Blija.

1.1.4 Haebeltje Wigles is geboren in 1755 in Blija, dochter van Wigle Dirks (zie 1.1) en Tryntje Oedses/Ynzes. Haebeltje is overleden op 09-02-1811 in Leeuwarden, 55 of 56 jaar oud. Haebeltje begon een relatie met Rommert Hendriks Boomstra (Boomsma). Rommert is geboren in 1751 in Joure, zoon van Hendrik Rommerts en Hiltje Jans. Hij is gedoopt op 29-08-1751 in Joure/Westermeer/Snikzwaag. Rommert is overleden. Rommert trouwde later op 12-02-1775 in Akkrum met Richtje Sijbrens Hoitema.

Notitie bij Rommert: BOOMSTRA, Rommert Hendriks is 48 jier en wennet to Akkrum, is berne op De Jouwer. Hy hat tige ôfjown op it Hof fan Fryslân en him ek mei forkearde froulju ôfjown. Syn eigen frou Rigtie Siebrens Hoitema wennet mei de bern to Bolswert. Hja moasten foar him wol hakken op nimme doe’t er de hiele boel forkocht hie. By in Haebeltje Wigles hat er ek bern hwerfan de jongste in Hiltsje is. In healjier tichthús. (376-11-7-1799)

Noord-Oost Friezen in de criminele sententies (1700-1811)
6179. 19/04/1803 ROMMERT HENDRIKS BOOMSTRA, afk. van DOKKUM

Kind van Haebeltje uit onbekende relatie:
1 Pieter Pieters/Tjipkes Veltman [1.1.4.1], geboren in 1785. Pieter is overleden op 18-04-1851, 65 of 66 jaar oud.

Kinderen van Haebeltje en Rommert:
2 Wigle Lucas de Vries, geboren in 1794. Volgt 1.1.4.2.
3 Hiltsje NN [1.1.4.3], geboren in 1796. Hiltsje is overleden.

1.1.4.2 Wigle Lucas de Vries is geboren in 1794, zoon van Rommert Hendriks Boomstra (Boomsma) en Haebeltje Wigles (zie 1.1.4). Wigle is overleden. Wigle:
(1) trouwde, 27 of 28 jaar oud, op 01-05-1822 met Roeltje Bartels van der Doesen.

Notitie bij het huwelijk van Wigle en Roeltje: Huwelijksakte Ferwerderadeel, 1822
Man : Wigle Lucas de Vries, oud 28 jaar, arbeider
Ouders: niet genoemde vader en Haebeltje Wigles
Vrouw : Roelofke Barteles van Doesum, oud 26 jaar, geboren te Holwerd, gemeente
Westdongeradeel
Ouders: Bartele Geerts van Doesum en Welmoed Sybrens
Datum : 1 mei 1822, akte nr. 3.

(2) trouwde, 39 of 40 jaar oud, op 28-08-1834 met Antje Johannes Prins.

Notitie bij het huwelijk van Wigle en Antje: Huwelijksakte Ferwerderadeel, 1834
Man : Wigle Lucas de Vries, oud 41 jaar, arbeider, geboren te Dokkum
Ouders: niet genoemde vader en Haebeltje Wigles
Vrouw : Antje Johannes Prins, oud 47 jaar, geboren te Birdaard, gemeente
Dantumadeel
Ouders: Johannes Doekes Prins en Antje Benjamins
Datum : 28 augustus 1834, akte nr. 49
Opm. : Bruidegom is weduwnaar van Roelfke Bartels van Doesum.

Kinderen van Wigle en Roeltje:
1 Haebeltje de Vries [1.1.4.2.1], geboren op 18-08-1821 in Blija. Haebeltje is overleden.

Notitie bij Haebeltje: Geboorteakte Ferwerderadeel, 1821
Aangiftedatum 20 augustus 1821, blad nr. 72
Haebeltje de Vries, geboren 18 augustus 1821
Dochter van Wigle de Vries en Roeltje Bartels van Doesen
Wonende te Blija
Opm.: Aangever erkent de vader te zijn

2 Bartel de Vries [1.1.4.2.2], geboren op 30-10-1822 in Blija. Bartel is overleden.

1.2 Lykele Dirks, zoon van Dirk Jacobs (zie 1) en Rinske Lyckles. Lykele is overleden in 1738.

Notitie bij Lykele: Ferwerderadeel, huwelijken 1732
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 21 september 1732
Man : Lykle Dirks
Vrouw : Hittie OegesLykele trouwde op 21-09-1732 in Blija/Hogebeintum met Hittie Oeges. Hittie is overleden. Hittie trouwde later op 09-02-1738 in Blija/Hogebeintum met Meinert Wygers.

1.3 Aukien Dirks, dochter van [waarschijnlijk] Dirk Jacobs (zie 1) en Rinske Lyckles. Aukien is overleden. Aukien trouwde op 30-09-1736 in Blija met Thys Pyters.

Notitie bij het huwelijk van Aukien en Thys: Ferwerderadeel, huwelijken 1736
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 30 september 1736
Man : Thys Pyters afkomstig van Blija
Vrouw : Aukien Dirks afkomstig van Blija.

Kind van Aukien en Thys:
1 Lykle Thyses [1.3.1]. Hij is gedoopt op 23-02-1738 in Blija. Lykle is overleden.

Zoals gezegd ben ik dus, gezien Jacqueline's opmerkingen, uitgegaan van het verkeerde huwelijk. Echter, gezien de vernoemingen zou ik het heel vreemd vinden als dit inderdaad allemaal niet klopte. Misschien dat een ander iets meer weet te vinden?

Groetjes, LH

[jacqueline]

Hoi Saskia,

Even snel, eigenlijk hoor ik nl te werken aan mijn leerlingverslagen i.p.v. hier op het forum te zitten:
het ouderpaar Wygle Lykles en Trijntje Derks zoals genoemd in de huwelijksakte van Wigle Lucas Dirks de Vries is m.i.onjuist - hiermee wordt bedoeld: Wigle Dirks en Trijntje Oedses (of Ynzes?) - blijkbaar waren de namen niet meer goed bekend?
Haebeltje zal inderdaad een dochter van dit echtpaar zijn, en een (half?)zus van Lykele, Rinske en Sjoerdtje.

groetjes, Jacqueline

[jacqueline]

Nog twee te gaan - even er tussenuit!

Deze bruid

Ferwerderadeel, huwelijken 1750
Vermelding: Derde proclamatie op 12 april 1750
Man : Wigle Dirks afkomstig van Blija
Vrouw : Tryntje Oedses afkomstig van Marrum
Opmerking : getrouwd te Blya
Trouwregister Hervormde gemeente Marrum Westernijkerk 1726-1810
Inventarisnr.: DTB 240

heet bij het overlijden van haar zoon

Overlijdensakte Ferwerderadeel, 1820
Aangiftedatum 17 januari 1820, blad nr. 3
Lykele Wigles van der Lep, overleden 15 januari 1820, 67 jaar, man
Zoon van Wigle Dirks en Trijntje Ynzes
Gehuwd met Klara Fredriks

Zijn dit broers van Trijntje Oedses?

Dantumadeel, dopen, doopjaar 1755
Dopeling: Haebeltje
Gedoopt op 19 oktober 1755
Dochter van IJnse Oetses en niet genoemde moeder
Herv. gem. Rinsumageest en Sijbrandahuis, doop 1628-1812
Inventarisnr. : DTB 167

Ferwerderadeel, dopen, doopjaar 1754
Dopeling: Haebeltje
Gedoopt op 29 september 1754 in Wanswerd
Dochter van Tjalle Oedzes en niet genoemde moeder
Herv. gem. Wanswerd en Jislum, doop 1686-1811
Inventarisnr. : DTB 243

en dit hun ouders?

Leeuwarderadeel, huwelijken 1711
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 8 februari 1711 in Stiens
Man : Oetse Tjalles afkomstig van Stiens
Vrouw : Haebeltje Ynses afkomstig van Huizum
Trouwregister Hervormde gemeente Stiens 1619-1811
Inventarisnr.: DTB 477

dit is dan zoon Tjalling

Leeuwarden, dopen, doopjaar 1711
Dopeling: Tjallingh
Gedoopt op 13 december 1711 in Leeuwarden
Zoon van Oetse Tjallings en niet genoemde moeder
Herv. gem. Leeuwarden, doop 1708-1715
Inventarisnr. : DTB 937

en zijn huwelijk

Ferwerderadeel, huwelijken 1743
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 12 mei 1743 in Wanswerd
Man : Tjalle Oedzes afkomstig van Wanswerd
Vrouw : Baukje Clases Ferwerda afkomstig van Wanswerd
Opmerking : schipper
Trouwregister Hervormde gemeente Wanswerd Jislum 1736-1811
Inventarisnr.: DTB 243

en dit de doop van vader Oetse Tjallings?

Leeuwarderadeel, dopen, doopjaar 1686
Dopeling: Oeds
Gedoopt op 14 februari 1686 in Stiens
Kind van Tjalle Oedses en niet genoemde moeder
Herv. gem. Stiens, doop 1619-1811
Inventarisnr. : DTB 476

huwelijk ouders:

Leeuwarderadeel, huwelijken 1682
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 12 februari 1682 in Stiens
Man : Tjalle Oedses afkomstig van Stiens
Vrouw : Tjietske Nannes afkomstig van Stiens
Trouwregister Hervormde gemeente Stiens 1619-1811
Inventarisnr.: DTB 477

Voorzover!
groetjes, Jacqueline

[jacqueline]

Hoe is Wigle Lucas de Vries een neef van Sake Tjipkes Heringa en Sijmen Aukes de Jong?
Hij kan toch alleen een neef zijn, als zijn moeder Haebeltje Wigles een zus dan wel zijn vader een broer is van Tjipke Gosses Heeringa of Japke Sakes en idem van Auke Symens of Antje Gerbens?

Nu, zijn moeder is vrijwel zeker een dochter van Wigle Dirks X Trijntje Oedses, de bekende/veronderstelde ooms en tantes aan die kant zijn:

Wymmer Alles X Sjoerdtje Wigles

Lykle Wigles X Klara Freedriks (van de neven Van der Lep)

Lieuwe Oepkes X Rinske Wigles
Jelle Pytters X idem

Ik vind geen Wigles X Gosses; X Sakes; X Siemens of X Gerbens die ook maar enigszins in aanmerking komen – ergo: de verwantschap moet van vaders kant komen?

Dan heb ik gekeken naar Lucas (patroniem Wigle, wie weet toch gewoon naar zijn vader) icm een van de 4 bovenstaande patroniemen – en dan is er alleen, wel heel toevallig? van Blija:

Westdongeradeel, huwelijken 1753
Vermelding: Ondertrouw op 26 mei 1753 in Holwerd
Man : Lukas Sakes afkomstig van Blija
Vrouw : Baukje Pyters afkomstig van Holwerd
Opmerking : met attestatie naar elders
Trouwregister Hervormde gemeente Holwerd 1656-1811
Inventarisnr.: DTB 757

Kortom, voor mij is het op dit moment nog een raadsel!

groetjes, Jacqueline

[hans]

L.S.

Leuk om te zien hoe de Criminele Sententies gebruikt worden en een verhaal een stuk rijker maken.
Genealogen als RS Roarda/Roorda, W Tsj Vleer en Hietkamp hebben diverse boekwerkjes gemaakt met verhalen die gebaseerd zijn op deze sententies, vooral in Noordoost Friesland.
Voor de liefhebbers nog even een paar specifieke links:
http://sneuperdokkum.blogspot.com/2009/ ... in-de.html

http://picasaweb.google.com/sneuperdokkum

http://www.flickr.com/photos/sneuperdokkum/page6/

http://www.slideshare.net/sneuperdokkum ... -friesland

http://www.slideshare.net/sneuperdokkum ... -friesland

Zoeken binnen het Sneuper blog op criminele sententies levert ook nog wat verdere links.

[embe]

tjarda,
Piet Nieuwland heeft het eea uitgezocht en hieronder nog wat aanvullende informatie van hem:

Veroordelingen van Haebeltje Wigles door het Hof van Friesland

1. Inv.nr. 3655, 1 mei 1778.
Haebeltje is 19 jaar; de beschuldiging luidt dat ze vlas heeft gestolen van Jan Clases Beintum, boer te Blija, bij wie ze toen werkte. Eerst verklaart ze dat ze dacht dat het vlas van haar ouders was. Die hadden inderdaad vlas liggen in de schuur van Jan Beintum (gezamenlijk eigendom), maar later bekent ze dat ze het heeft gestolen van de zolder, en dat vlas behoorde alleen Beintum. Ze heeft het voor £ 10 verkocht aan Sicke Oeges te Ferwerd.
In het dossier zit een verklaring van haar ouders Wigle Dirks en Trijntie Oedses, echtelieden te Blija, d.d. 9 april 1778 dat hun dochter naar hun beste weten in het 20e jaar oud is; beiden tekenen met een kruisje. Een doopextract is niet beschikbaar omdat de vader doopsgezind is [hij was overigens geen lid van de Doopsgezinde gemeente aldaar]. Haebeltje verklaart dat zij dit heeft gedaan omdat haar ouders “het so krap hadden”; haar vader heeft “een zeere hand” en haar moeder is ziekelijk. Ze heeft het geld aan haar ouders gegeven, “die ’t zeer bekrompen hadden”. Haebeltje kan niet schrijven en tekent met een kruisje. Het hof veroordeelt haar tot twee jaar tuchthuis.

2. Inv.nr. 4207, 10 febr. 1787.
In de nacht van 5 op 6 dec. 1786 heeft Haebeltje een nieuwe koperen “gootling” [d.i. een plat melkvat] gestolen van Lieuwe Goffes, huisman te Blija. Die heeft ze verpand in de Bank van lening te Holwerd, samen met een “schorteldoek”, die ze heeft gestolen van Grietje Martens, de dienstmeid van Lieuwe Goffes. Op 14 dec. 1786 heeft ze een koperen emmer gestolen van het erf van Sije Pieters, huisman te Miedum. Die heeft ze verkocht in Dokkum. Op 26 december heeft ze gestolen te Snikzwaag (bij Joure); het gestolene heeft ze verkocht te Lemmer. Op 10 januari 1787 heeft ze goederen te Akkrum ontvreemd, op 13 dito een koperen emmer van Jacob Gosses onder Wanswerd. In gezelschap van Monte Hoites is ze naar Leeuwarden gegaan en heeft daar de emmer verkocht. Tussen haakjes, je staat er van te kijken welke afstanden Haebeltje aflegt, ongetwijfeld te voet. Het Hof veroordeelt haar tot strenge geseling op het schavot en vijf jaar opsluiting in het tucht- en werkhuis.

3. Inv.nr. 4747, 4 mei 1793.
Het Hof acht bewezen dat Haebeltje op 8 nov. 1792 een koperen ketel heeft gestolen van Abe Abes, huisman te Reitsum, en deze heeft verkocht aan Aaltje Metz, vrouw van Lyckle Lycklama à Nijeholt, uitdragers te Dokkum. Haebeltje ontkent ten stelligste, ze heeft die ketel nooit eerder gezien. Haar advocaat tracht aannemelijk te maken dat de verklaring van Aaltje Metz geen bewijskracht verdient. Hij brengt namelijk getuigen aan die verklaren dat Aaltje “een aller oneerlijkst en ontrouwst vroumensch” is. Haebeltje woont te Dokkum “aan het kerkhof” en verkeert daar “met haar man “ in armoedige omstandigheden. Ze heeft geen werk, maar verdient soms iets met wassen. Haar man “dient voor dweylweeversknegt”. [De naam van de man blijft buiten beeld, dat zou zeker niet gebeurd zijn als met hem zou zijn getrouwd; zou het onze vriend Rommert Hendriks Boomstra zijn?]. Haebeltje wordt veroordeeld tot drie jaar confinement in het tucht- en werkhuis.

4. Inv.nr. 7525 pag. 607, 2 sept. 1795.
Geen dossier, slechts een paar regels in het sententieboek. Haebeltje krijgt een half jaar extra tuchthuis, omdat zij zich “gedurende haar confinement heeft laten bezwangeren”.
[We vernemen niets van haar kind en de verwekker ervan; als haar straf door deze zwangerschap niet is opgeschort is ze dus 4 oktober 1796 vrijgelaten].

5. Inv.nr. 5317, 23 dec. 1797.
Zoals altijd wordt opgegeven dat ze is geboren te Blija, hier wordt de leeftijd van 30 jaar opgegeven [zou moeten zijn: 39 jaar]. Ze woont in Leeuwarden en is op 28 nov. 1797 aan het bedelen "langs de deuren". Van een bleek in Cornjum heeft ze lakens, slopen en hemden weggenomen. Maar nog voordat ze in de stad was is ze door de rechtmatige eigenaar achterhaald en overgeleverd aan de dienaren van justitie van Leeuwarden. Hiervoor moest ze door de scherprechter "op het schavot geleydet, aldaar strengelijck [worden] gegeesselt ...", om daarna voor drie jaar in "'s Landschaps tugt- en werkhuis" te worden "gebannen". Het is de vierde [eigenlijk vijfde] maal dat ze wordt veroordeeld en de tweede keer dat ze wordt gegeseld. Ze verklaart dat ze het heeft gedaan "uyt gebrek" en dat ze berouw heeft. De bestolene omschrijft haar als "een groot vrouwspersoon".

6. Inv.nr. 5828, 10 juni 1801.
Op 20 mei 1801 is ze weer aan het bedelen, voor zichzelf en haar drie kinderen. Haebeltje woont nu in Blija, en zegt in het 46e jaar oud te zijn. De beschuldiging luidt dat ze weer kleding en textiel van een bleek heeft gestolen, ditmaal in Ternaard, en bij de lommerd te Holwerd heeft verpand voor 4½ gulden. Ze verklaart zelf dat ze de goederen heeft gekregen van ene Wytske en ze op haar verzoek heeft verpand. Van het geld heeft ze zelf een gulden gekregen en de rest aan Wytske gegeven. Al te geloofwaardig kwam dit allicht niet over, maar toch kwam ze er af met één jaar tuchthuis, de geseling werd haar ditmaal bespaard.

7. Inv.nr. 6267 d.d. 15 okt. 1803. Haebeltje houdt zich vanaf mei j.l. op te Heerenveen en zegt 47 jaar oud te zijn. Dat is tenminste consistent met de vorige opgave. Op 14 juli is ze gearresteerd te Ferwerd, op beschuldiging diverse goederen te hebben gestolen uit enkele stookhuisjes. Ook nu weer geeft ze de schuld aan een ander, te weten ene Baukje, die haar zou hebben gevraagd om even op die goederen te passen. Ze was met Baukje onderweg naar haar broer in Blija (dat zou Lykle Wigles kunnen zijn, getr. 1785). Ze wou haar kinderen zien, voordat ze zou afreizen naar Enkhuizen om daar werk te zoeken. Maar zover kwam het dus niet. Weer vond haar verhaal weinig geloof, temeer daar ze drie lommerdbriefjes bij zich had, van de Bank van Lening in de Schrans onder Huizum ditmaal. Bij onderzoek bleek dat te gaan om goederen die in de nacht van 28 op 29 juni waren gestolen uit het stookhuisje van Rienk Tijsses, boer onder Hallum. Ook hier had ze een zeer onaannemelijke verklaring voor. Het kwam haar te staan op strenge geseling, brandmerking (ze moest worden "gebrandtekend") en vijf jaar in het tucht- en werkhuis. Wat was het toch moeilijk toen (en nu eigenlijk ook nog) om van het slechte pad af te komen.

8. Inv.nr. 7193, 28 april 1809.
Haebeltje Wigles, oud 52 jaar, geboren en wonende te Blija, al diverse malen veroordeeld, heeft op 21 april 1809 een koperen ketel gestolen van het erf van Keimpe Hotzes, huisman op Rapenburg onder Huizum, en deze verpand in de Bank van Lening te Leeuwarden. Opnieuw wordt ze veroordeeld tot geseling, brandmerking en vijf jaar tuchthuis; bovendien [na afloop daarvan] “voor eeuwig gebannen uit het Koningrijk Holland”.
[Zoals we weten kwam het niet zover; Haebeltje overleed op 9 februari 1811 in het tuchthuis].

groetjes,
margo

[BJousma]

4. Inv.nr. 7525 pag. 607, 2 sept. 1795.
Geen dossier, slechts een paar regels in het sententieboek. Haebeltje krijgt een half jaar extra tuchthuis, omdat zij zich “gedurende haar confinement heeft laten bezwangeren”.
[We vernemen niets van haar kind en de verwekker ervan; als haar straf door deze zwangerschap niet is opgeschort is ze dus 4 oktober 1796 vrijgelaten].


De verhalen worden steeds duidelijker, bedankt voor al het uitzoekwerk. Het dossier horende bij haar zwangerschap in de gevangenis is: inv. nr. 4908, 2 sept. 1795. Aan het einde van een bezoek aan Tresoar nog net een paar regels uit gelezen... zeer boeiend. Ze wordt namelijk bezwangerd door onze Rommert Boomstra. In het dossier zitten zelfs een aantal kopie-liefdesbriefjes van de twee en gedetailleerde beschrijvingen van de situatie. Bij een volgend bezoek nog eens uitgebreid lezen.

Groeten,

B. Jousma

[BJousma]

Bij haar laatste gevangenneming verbleef Haebeltje in Herberg De Zon in Leeuwarden. Iemand enig idee waar deze herberg stond?

Groeten,
B. Jousma