Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

algemene vragen over genealogisch onderzoek bij Tresoar
Plaats reactie
Michiel
Berichten: 97
Lid geworden op: zaterdag 21 jan 2006 2:44 pm

Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door Michiel » dinsdag 4 feb 2020 11:50 pm

Beste forum-leden,

Wie kan helpen bij het verder ontcijferen van een handschrift uit 1619?

Het gaat om een akte uit het proclamatieboek van Opsterland 1614-1623 en is via deze link te openen https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/2c8 ... fa99f2c944. De bewuste akte is te vinden op pagina 104.

Helaas is het bestand te groot om bij te sluiten maar het gaat om de laatste alinea die start met Jean Claessen. Hij tekent als crediteur protest aan tegen de verkoop omdat hij hypotheek op het huis heeft. Dat is kortgezegd de strekking.

Het gaat mogelijk om de eerste akte van Jeen Claesen - om wie het om te doen is - dus hopen we in de tekst nieuwe aanwijzingen te vinden. De plaats die volgt na zijn naam is het belangrijkste momenteel. Bijvangst is welke afspraken zijn gemaakt.

Dank alvast!

Groet,
Michiel.

Michiel
Berichten: 97
Lid geworden op: zaterdag 21 jan 2006 2:44 pm

Re: Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door Michiel » donderdag 6 feb 2020 9:10 am

Goedemorgen,

Nu in de tekst bijgesloten het fragment waar we op blijven haken. Van de rest van de akte is de strekking helder en ondanks dat ook daar verborgen aanwijzingen in kunnen staan, nu alle aandacht op het achterhalen van de woorden (hopelijk van de plaats) na de naam Jaen Claessen.
Capture.PNG
Wanneer de tekst onleesbaar blijft dan ook graag hulp bij het raden van mogelijke dorpen of buurtschappen die starten met een B - want dat is eigenlijk de enige zekere letter - gevolgd door een beperkt aantal andere letters (tenzij het een afgekorte, afgekapte plaatsnaam is).

De akte komt uit het proclamatie boek van Opsterland maar het is niet gezegd dat alleen daar gezocht kan worden, andere (aangrenzende) grietenijen kunnen evengoed.

Hopelijk is iemand creatief genoeg!

Groet,
Michiel.

Margreet Huisman
Berichten: 5350
Lid geworden op: zaterdag 10 dec 2005 1:02 am

Re: Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door Margreet Huisman » zondag 9 feb 2020 1:49 pm

Hallo,

Ik kom niet verder dan Bozum, dus dat zou deze zijn:
Hervormde gemeente Bozum - 09-06-1616 Plaats: Bozum Soort akte: attestatie afgegeven
met attestatie naar Sneek
Bruidegom Jan Claeszn wonende te Bozum
Bruid Jel Ocklis wonende te Leeuwarden

Ondertrouwregister Hervormde gemeente Sneek - 21-05-1616 Soort akte: proclamatie
bruid in tweede vermelding: Jell Ockes
Bruidegom Jan Claeszn wonende te Bozum
Bruid Jell Oockles wonende te Leeuwarden
Met daarna 8 dopen te Bozum, de vader vaak met de vermelding wever -
en dezen nog met een familielid:
27-02-1620 Plaats: Bozum
Dopeling Trijn
Vader Jan Claeszn
Moeder Jell Ocklis
Doopheffer Selij, vaders moeder

21-03-1624 Plaats: Bozum
Dopeling Tijets
Vader Jan Claeszn
Moeder Jell Ocklis
Doopheffer Sets Claesens, vaders moeder
Groet, Margreet

Michiel
Berichten: 97
Lid geworden op: zaterdag 21 jan 2006 2:44 pm

Re: Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door Michiel » dinsdag 11 feb 2020 9:25 pm

Hallo Margreet,

Dank je wel en sterk gevonden! Wel lastig wat nu een vervolg kan zijn..

Wanneer de plaats inderdaad Bozum met de door jou geopperde Jan Claeszn is, dan moet dit een naamgenoot zijn en valt voor ons helaas een vroege akte af.

Wanneer het wel de door ons gezochte Jeen Claeses is, boer en huwelijk met kinderen in Kortezwaag na 1620, wat doet deze daarvoor dan in Bozum. Reële optie?

Wanneer het niet Bozum is, wat dan wel? Misschien geen plaats maar een achternaam, beroep of andere kwalificatie.

Voor een andere keer denk ik maar, dank in ieder geval voor een nieuwe denkrichting.

Groet,
Michiel.

Michiel
Berichten: 97
Lid geworden op: zaterdag 21 jan 2006 2:44 pm

Re: Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door Michiel » zaterdag 21 mar 2020 1:55 pm

Hallo allemaal,

Inmiddels weer even kunnen kauwen op de akte en nu valt te lezen dat Jeen Claesen een 'speciaal hypotheek' had.

Weet iemand daar de betekenis van? Is het een hypotheek die toeziet op het nakomen van een verplichting, anders dan een aangegane lening? Dus een uitgestelde (gedeelte van een) koopsom of een erfenis bijvoorbeeld.

Als er een betekenis mee te geven is aan 'speciaal hypotheek' is de context van het protest hopelijk beter te begrijpen.

De 'plaats' die volgt na Jeen Claeses maar even gelaten voor wat het is. Mogelijk is het helemaal geen plaats maar een andere kwalificatie.

Eveneens nog steeds enorm geholpen als iemand zich kan buigen over de verdere alinea startend met Jeen Claeses.

Het is onduidelijk waar hij zich op beroept. Grofweg valt te lezen dat Jeen Claeses (...) zegt dat hij een speciaal hypotheek heeft op dezelfde huizingh (...) protesteert (...) neffens de (...) ter summa van 325 carolus guldens en 18 stuivers.

Groet,
Michiel.
Laatst gewijzigd door Michiel op zondag 10 mei 2020 9:29 am, 1 keer totaal gewijzigd.

Petra
Berichten: 35
Lid geworden op: zondag 11 dec 2016 2:40 pm

Re: Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door Petra » zaterdag 21 mar 2020 7:37 pm

Bij vergelijkbare situaties in Groningen is dat meestal een teken dat iemand enig onroerend goed (huis, land, schip, molen) aan een ander verkocht heeft en de koopsom geheel of gedeeltelijk daarover laat uitstaan, uiteraard op interest. Mocht de koper in de problemen raken -- en zijn crediteuren beslag op z'n goederen leggen -- dan heeft de verkoper het eerste recht op die bezitting, en mag hij deze (in overleg) weer aan zich trekken, "als eigen en onveraliëneerd goed" beschouwen en het publiek laten verkopen. Een eventueel surplus valt dan de creditoren toe, maar dat is meestal niet veel omdat de oorspronkelijke eigenaar ook de achterstallige rente en de kosten mag claimen.

Michiel
Berichten: 97
Lid geworden op: zaterdag 21 jan 2006 2:44 pm

Re: Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door Michiel » maandag 23 mar 2020 2:16 pm

Hallo Petra,

Dank voor je reactie en het bevestigt dan gelukkig onze (nieuwe) denkrichting. Geen lening maar een uitgestelde koopsom, de rente daarover kan dan ook een verklaring zijn voor het niet ronde bedrag van de vordering.

We weten echter dat crediteur Jeen Claeses niet de eerdere verkoper van het huis is, dus dan is het misschien toch in de sfeer van erfenis/voogdij. Of Jeen Claesen is daarvóór verkoper geweest en komt nu pas met zijn vordering/hypotheek.

Kortom, we zijn er nog niet maar stapje voor stapje komen we wel tot iets!

Groet,
Michiel.

KleineKerkstraat
Berichten: 10
Lid geworden op: zondag 4 jan 2015 11:45 am
Contacteer:

Re: Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door KleineKerkstraat » maandag 4 mei 2020 6:14 pm

In de Harlinger proclamatieboeken kom ik meer dan eens een protest (niaar) tegen de beoogde verkoop van een huis tegen wegens een 'speciale' hypotheek. Nooit wegens een 'gewone' hypotheek, en dat doet me denken dat 'speciaal' vooral slaat op 'specifiek dit hier verkocht wordende pand'. Meer een staande uitdrukking dan iets anders dus. Let op, dit is maar een mening.

Het (meestal er bij) genoemde bedrag is volgens mij toch wel het hypotheekbedrag. Misschien was dat soms niet afgerond omdat een huis bij opbod werd verkocht. Overbieden met een stuiver, en dan ook precies dat bedrag lenen? Er is vaak sprake van een 'principale som' en 'de intressen en kosten vandien', en die lopen natuurlijk gedurende de tijd op. Zo'n niaar eindigt vaak met de opmerking dat de niaarnemer 'wel mach lijden dat de vercoop doorganck vind', maar dat hij zijn recht op het hypotheekbedrag plus kosten wel even genoemd wil zien. Als het huis verkocht wordt kan hij tenslotte beuren.

Uitspraak is meestal 'fiat adjudicatie salff voorgaende protest'. De verkoop wordt toegewezen, en het protest blijft van kracht.


Je paleografische uitdaging lijkt wel een plaatsnaam te moeten zijn, getuige het direct voorafgaande 'te'. niet een beroep of kwalificatie dus. Als plaatsnaam schiet me nog te binnen Boxem (Boksum), dat past ook. Zuidwest van Leeuwarden, en of dat geografisch uitkomt mag iemand anders weer bepalen :P

Michiel
Berichten: 97
Lid geworden op: zaterdag 21 jan 2006 2:44 pm

Re: Welke plaats en afspraken worden bedoeld in deze 17e eeuwse akte?

Bericht door Michiel » zondag 10 mei 2020 9:39 am

Hi Stefan,

Dank voor het meedenken, ik heb je een PB gestuurd.

Groet,
Michiel

Plaats reactie