Informatie gevraagd over mijn Friese Joodse voorouders

[Admin]

Via Mevrouw Paulien Bakker, Assistent Informatiespecialist van het Historisch Centrum Leeuwarden heb ik de volgende interessante informatie ontvangen.

In de lijn van de Cammenga’s zien we dat Catharina Jellema en Petrus Jacobus Johannes Cammenga op 19-5-1799 trouwen. Op 19-11-1800 laten ze hun dochter ‘Achsa’ dopen in de Hervormde Kerk in Leeuwarden. https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/54142139

Dit is interessant, omdat ‘Achsa/Achza’ een Hebreeuwse meisjesnaam is. De betekenis is 'zich versieren' of `Enkelband.`

In Richteren 1 vers 15 en Jozua 15 wordt de naam ‘Achsa/Achza’ genoemd. Het is interessant wat haar vraag teweegbrengt en oplevert! Achsa vraagt om een zegen én ze vraagt naar meer en ontvangt! Zij zorgt daarmee voor zichzelf, haar man en haar toekomstige kinderen.

Wanneer we naar de overlijdensakte https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/36702298 van Petrus Jacobus Johannes Cammenga kijken zien we dat zijn ouders Jacobus Johannes Cammenga en Achza Andries heetten (getrouwd op 12-4-1772 te Hervormde Gemeente Heeg) https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/54982249.

We zien dus dat Petrus zijn dochter heeft vernoemd naar zijn moeder, zoals gebruikelijk is in de Joodse traditie. Dit staat ook beschreven op Agavoth bij de onderzoekstips:

A Jewish male child is traditionally named after his grandfather, apart from a few exceptions, so from the name “XXXX son of YYYY” the names of both grandfather (XXXX) and father (YYYY) can usually be deduced.
A Jewish female child is likewise named after her grandmother, and the same rules apply.

Op de grootste Joodse familiewebsite van Nederland Akevoth staat Petrus Jacobus Cammenga/Kammenga 1 keer vermeld, maar Catharina Jellema en haar familie wel 36 keer.

Van Achza Andries (‘Aske’ in de doopakte) zijn de ouders bekend: Andries Poulus (Andris Poulis/Poules/Paulus/Paulis) en Maaike Gerbens (Maike).

Andries en Maaike zijn getrouwd in de Hervormde Gemeente te Sneek https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/b4b ... b49a481e72.

Achza (of Achse, Akse) is gedoopt in de Hervormde gemeente te Sneek https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/34b ... b9aba1526.

Tot zover de interessante ontvangen informatie van Mevrouw Paulien Bakker.

Ik heb geprobeerd uit te zoeken wie de ouders van Andries en Maaike zijn. Dit met het idee dat ik dan kan achterhalen of één van de moeders ook Achsa heette en of de naam dus uit de familie Poulus of Gerbens komt. Helaas hebben ik niet de ouders kunnen vinden.

Ook voor de familie Jellema hebben ik naar mogelijke verbanden gezocht.

Eerst heb ik bij de familie Jellema gekeken, om te zien of daar opvallende namen tussen staan (zoals Achsa bij de Cammenga’s). In dit geval is dat niet zo. Daarna hebben ik gekeken of we eerdere voorouders konden vinden. Mijn eigen stamreeks gaat zo ver terug als Jan Johannes van Jellem en Trijntje Johannes, maar de stamreeks op Amoetat Akevoth gaat zelfs nog verder terug tot Jillert (Jans) Jellema en Trijntje Doedes. Het is mij helaas niet gelukt om nog verder terug te gaan.

In dit geval heb ik dus zélf niet direct aanknopingspunten gevonden waarop verder gezocht kan worden, maar ik hoop oprecht dat u mij verder met nadere informatie kunt helpen.

Kunt u mij misschien nog verder helpen uit informatie, zodat ik meer gegevens kan achterhalen over mijn Friese Joodse voorouders?

1) Heeft u misschien nog meer gegevens in uw bezit, waaruit blijkt waar de Joodse voornaam Achsa/Achza verder in het voorgeslacht Cammenga/Kammenga of Jellema voorkomt? Schrijfwijzen: Andries Poulus (Andris Poulis/Poules/Paulus/Paulis) en Maaike Gerbens (Maike).
2) Heeft u misschien de missende link in uw bezit, zodat ik te weten wie mijn oorspronkelijke Joodse Friese voorouders zijn?
3) Of weet u misschien waar ik deze gegevens kan vinden?

Uw reactie op mijn vraag zie ik - onder mijn allerhartelijkste dankzegging voor uw moeite - met bijzonder veel belangstelling tegemoet.

Met bijzonder vriendelijke groet,

Anne-Louis Cammenga

[anne]

dag,

deze?

.Doopboek Herv. gem. Sneek
Familysearch1: Klik hier voor suggesties scans.

Bron: DTB Geboortes / dopenSoort registratie: DTB geboortes / dopen inschrijving(Akte)datum: 07-04-1719Plaats: Sneek
Dopeling Mayke
Vader Garben Jarighs
Moeder Aske Jeremias Galama

[anne]

dag
verder gezocht, doop Assa;

Doopboek Herv. gem. Rinsumageest en Sijbrandahuis
Familysearch1: Klik hier voor suggesties scans.

Bron: DTB Geboortes / dopenSoort registratie: DTB geboortes / dopen inschrijving(Akte)datum: 15-01-1682
Dopeling Assa
Vader Jeremias Clases

Jeremias Clases (Garama) is organist en schoolmeester;

Omstreeks aug. 1680 werd mr. Jeremias Clases (Garama) hier schoolmeester en organist. Hij
kwam met zijn vrouw Trijntje Pieters van Dongjum waar hij ook schoolmeester geweest was;
de attestatie is ingekomen op 7 nov. 1680. Hij was een zoon van Claas Foppes Garama,
schoolmeester te Wanswerd, later organist te Franeker. Drie van diens zoons waren ook weer
schoolmeester of organist: Jeremias te Rinsumageest; Johannes te Ried en Abraham organist
te Franeker. De zoon van Abraham, Nicolaas Abr. Garama was ook weer schoolmeester te
Dongjum en later organist te Franeker; diens zoons Gerrit en Abraham Nic. Garama waren
resp. organist en schoolmeester te Franeker. Dus weer een echte familie van schoolmeesters
en organisten. Jeremias Garama bleef niet lang "op 'e Geast". Op 27 juni 1689 vertrok hij naar
Sneek, waar hij organist werd.

[Tjeerd P. Inia]

Beste heer Cammenga,

In aansluiting op het antwoord van Anne, ik heb in mijn eigen gegevens nog het volgende. Het volgende echtpaar heb ik in mijn stamboom opgenomen, vanwege de tweede vrouw van Petrus Jacobus Cammenga namelijk: Maartje Petrus Ynia (1772 -1846), Maartje trouwde in 1808 met Petrus en was de weduwe van Gerben Annes. Ik heb net als Anne de voornaam van Aske tot de familie Garama kunnen traceren, daarna heb ik verder geen onderzoek gedaan: Gerben Jarichs trouwde in 1712 te Sneek met Assa Jeremias Garema (later ook Galama en Garama). In 1682 wordt een Assa gedoopt te Rinsumageest, de vader is Jeremias Clases.

In 1710 wordt te Groningen een Jeremias Garama gedoopt te Groningen (Academie Kerk) zoon van Foppius Garama en Froukje Derks). Foppius en Froukje trouwen in 1707 te Groningen, Foppius is dan van Wanswerd afkomstig en Froukje van Franeker. Foppius is wijnhandelaar te Groningen.
Jeremias Clases Garama en Foppe Garama zijn ongetwijfeld verwant aan elkaar en (waarschijnlijk) zonen van organist Claas Foppes Garama en Ydtie Hartmans Montanes.

In 1661 trouwde de schooldienaar Henderd Foppes Garama te Ternaard met de uit Leeuwarden afkomstige Aaltje Jans. Henderd ook Hendrik werd in 1652 als schoolmeester “beroepen” te Ternaard. In 1675 trouwde de organist Claas Foppes Garama te Franeker met Ydtie Hartmans Montanes. Zijn Henderd en Claas broers? Het zou interessant zijn om te ontdekken wie de moeder is van Hendrik en Claas mogelijk dat dat ook weer een Assa is? Of de naam Assa is afkomstig van de moeder van Ydtie Hartmans Montanes?

In 1651 wordt een Itie gedoopt in Franeker, als dochter van Hartman Sijbrandts, Hartman Sijbrandts, lijkt mr. glaesmaecker te zijn binnen Franeker ter “saecke geleverde glaessen aende Academie”. De naam Assa kan natuurlijk ook uit deze familie komen.

Je schrijft over het gebruik van vernoeming, maar zeker in Friesland is dat zeer lang gebruik geweest, meestal (maar niet altijd) werd de eerste zoon vernoemd naar de vader van de vader, de tweede zoon naar de vader van de moeder, de eerste dochter naar de moeder van de moeder en de tweede dochter naar de moeder van de vader. En de naam Asseltje komt meer voor in Friesland.

Met vriendelijke groet,
Tjeerd P. Inia

[A.L. Cammenga]

Beste Anne,

Mijn hartelijke dank voor uw informatie, die ik in goede orde heb ontvangen en met grote belangstelling heb gelezen.

Alvast een heel fijn weekeinde toegewenst !

Met vriendelijke groet,

Anne Louis Cammenga

dag,

deze?

.Doopboek Herv. gem. Sneek
Familysearch1: Klik hier voor suggesties scans.

Bron: DTB Geboortes / dopenSoort registratie: DTB geboortes / dopen inschrijving(Akte)datum: 07-04-1719Plaats: Sneek
Dopeling Mayke
Vader Garben Jarighs
Moeder Aske Jeremias Galama

[A.L. Cammenga]

Beste Anne,

Mijn hartelijke dank voor uw informatie, die ik in goede orde heb ontvangen en met grote belangstelling heb gelezen.
Een vraag: weet u of er in dit geslacht Jeremias Clases (Garama) Joodse voorouders zitten?
U reactie op mijn vraag zie ik - onder mijn hartelijke dankzegging voor uw moeite - met grote belangstelling tegemoet.

Alvast een heel fijn weekeinde toegewenst !

Met vriendelijke groet,

Anne Louis Cammenga

dag
verder gezocht, doop Assa;

Doopboek Herv. gem. Rinsumageest en Sijbrandahuis
Familysearch1: Klik hier voor suggesties scans.

Bron: DTB Geboortes / dopenSoort registratie: DTB geboortes / dopen inschrijving(Akte)datum: 15-01-1682
Dopeling Assa
Vader Jeremias Clases

Jeremias Clases (Garama) is organist en schoolmeester;

Omstreeks aug. 1680 werd mr. Jeremias Clases (Garama) hier schoolmeester en organist. Hij
kwam met zijn vrouw Trijntje Pieters van Dongjum waar hij ook schoolmeester geweest was;
de attestatie is ingekomen op 7 nov. 1680. Hij was een zoon van Claas Foppes Garama,
schoolmeester te Wanswerd, later organist te Franeker. Drie van diens zoons waren ook weer
schoolmeester of organist: Jeremias te Rinsumageest; Johannes te Ried en Abraham organist
te Franeker. De zoon van Abraham, Nicolaas Abr. Garama was ook weer schoolmeester te
Dongjum en later organist te Franeker; diens zoons Gerrit en Abraham Nic. Garama waren
resp. organist en schoolmeester te Franeker. Dus weer een echte familie van schoolmeesters
en organisten. Jeremias Garama bleef niet lang "op 'e Geast". Op 27 juni 1689 vertrok hij naar
Sneek, waar hij organist werd.

[A.L. Cammenga]

Beste Mijnheer Inia

Mijn hartelijke dank voor uw informatie, die ik in goede orde heb ontvangen en met grote belangstelling heb gelezen.
Een vraag: weet u of er in dit geslacht Jeremias Clases Garema (later ook Galama en Garama) Joodse voorouders zitten?
U reactie op mijn vraag zie ik - onder mijn hartelijke dankzegging voor uw moeite - met grote belangstelling tegemoet.

Alvast een heel fijn weekeinde toegewenst !

Met vriendelijke groet,

Anne Louis Cammenga

Beste heer Cammenga,

In aansluiting op het antwoord van Anne, ik heb in mijn eigen gegevens nog het volgende. Het volgende echtpaar heb ik in mijn stamboom opgenomen, vanwege de tweede vrouw van Petrus Jacobus Cammenga namelijk: Maartje Petrus Ynia (1772 -1846), Maartje trouwde in 1808 met Petrus en was de weduwe van Gerben Annes. Ik heb net als Anne de voornaam van Aske tot de familie Garama kunnen traceren, daarna heb ik verder geen onderzoek gedaan: Gerben Jarichs trouwde in 1712 te Sneek met Assa Jeremias Garema (later ook Galama en Garama). In 1682 wordt een Assa gedoopt te Rinsumageest, de vader is Jeremias Clases.

In 1710 wordt te Groningen een Jeremias Garama gedoopt te Groningen (Academie Kerk) zoon van Foppius Garama en Froukje Derks). Foppius en Froukje trouwen in 1707 te Groningen, Foppius is dan van Wanswerd afkomstig en Froukje van Franeker. Foppius is wijnhandelaar te Groningen.
Jeremias Clases Garama en Foppe Garama zijn ongetwijfeld verwant aan elkaar en (waarschijnlijk) zonen van organist Claas Foppes Garama en Ydtie Hartmans Montanes.

In 1661 trouwde de schooldienaar Henderd Foppes Garama te Ternaard met de uit Leeuwarden afkomstige Aaltje Jans. Henderd ook Hendrik werd in 1652 als schoolmeester “beroepen” te Ternaard. In 1675 trouwde de organist Claas Foppes Garama te Franeker met Ydtie Hartmans Montanes. Zijn Henderd en Claas broers? Het zou interessant zijn om te ontdekken wie de moeder is van Hendrik en Claas mogelijk dat dat ook weer een Assa is? Of de naam Assa is afkomstig van de moeder van Ydtie Hartmans Montanes?

In 1651 wordt een Itie gedoopt in Franeker, als dochter van Hartman Sijbrandts, Hartman Sijbrandts, lijkt mr. glaesmaecker te zijn binnen Franeker ter “saecke geleverde glaessen aende Academie”. De naam Assa kan natuurlijk ook uit deze familie komen.

Je schrijft over het gebruik van vernoeming, maar zeker in Friesland is dat zeer lang gebruik geweest, meestal (maar niet altijd) werd de eerste zoon vernoemd naar de vader van de vader, de tweede zoon naar de vader van de moeder, de eerste dochter naar de moeder van de moeder en de tweede dochter naar de moeder van de vader. En de naam Asseltje komt meer voor in Friesland.

Met vriendelijke groet,
Tjeerd P. Inia

[Tjeerd P. Inia]

Geachte heer Camminga, beste Anne Louis,

Ik heb geen idee of er Joodse voorouders zijn onder de voorouders van Jeremias Clases Garema / Galama / Garama. Ik heb niet meer informatie dan hetgeen ik in mijn vorige post al schreef, ik zou het dus eerlijk gezegd niet weten, er zijn wel een aantal niet typische Friese familienamen in gebruik, misschien zou je via deze lijnen verder kunnen zoeken, via bijv.

www.archieven.nl
www.wiewaswie.nl
www.gahetna.nl
https://archief.amsterdam/indexen
https://www.openarchieven.nl/
https://www.fryske-akademy.nl/nl/genjierboek/
https://www.tresoar.nl/zoeken

met vriendelijke groet,

Tjeerd

[A.L. Cammenga]

Geachte heer Inia, Beste Tjeerd,

Mijn hartelijke dank voor de door u aan mij toegezonden uiterst nuttige links, die ik zeker zal gaan raadplegen.

Hopelijk kan ik via deze informatiebronnen meer te weten komen over mijn Friese Joodse voorouders.

Mijn hartelijke dank eveneens voor de door u hierin genomen moeite en voor straks alvast een hele fijne avond toegewenst !

Met vriendelijke groet,

Anne Louis Cammenga